ความหลากหลายทางวัฒนธรรมและสุขภาวะ
Cultural Diversity and Well-being Cluster (CDWe)

ในยุคปัจจุบันความหลากหลายทางวัฒนธรรมทวีขึ้นจากปัจจัยต่างๆ ที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว กลุ่มวิจัย CDWe สนใจผลพวงของความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่เกิดจากการย้ายถิ่นและการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรสู่สังคมสูงอายุ ที่สัมพันธ์กับสุขภาวะของบุคคลและสังคมในมิติต่างๆ ซึ่งเป็นความท้าทายในศตวรรษที่ 21 โดยใช้มุมมองทางวัฒนธรรมเพื่อสร้างความเข้มแข็งทางวิชาการและนำไปสู่ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายและการจัดการที่เกี่ยวข้องกับความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่คงไว้ซึ่งความสงบเรียบร้อย ความสมานฉันท์ สิทธิมนุษยชนและสิทธิทางวัฒนธรรม
ประเด็นความสนใจ

• การศึกษาความแตกต่างทางวัฒนธรรมกับการย้ายถิ่น
  • ความแตกต่างทางวัฒนธรรมกับการย้ายถิ่นที่เกิดขึ้นในสังคมที่รับผู้ย้ายถิ่น ในประเด็นการสร้าง การเปลี่ยนผ่านอัตลักษณ์ของผู้ย้ายถิ่น การผสมกลมกลืน บรูณาการหรือแปลกแยกกับถิ่นปลายทาง การยอมรับหรือปฏิเสธผู้ย้ายถิ่นของชุมชนปลายทาง และการจัดการความหลากหลายทางวัฒนธรรม
• การศึกษาความแตกต่างทางวัฒนธรรมในสังคมสูงอายุ (cultural gerontology) สุขภาวะของผู้สูงอายุผ่านมุมมองทางวัฒนธรรม

ประธาน: รองศาสตราจารย์ ดร.ขวัญจิต ศศิวงศาโรจน์

สมาชิก: เครือข่ายจากภายนอก

เว็บไซต์: http://lcxtra.mahidol.ac.th/CDWe

การสื่อสารเพื่อการพัฒนา (สพ)
Communication for Development (CD)

มุ่งวิจัยการบูรณาการองค์ความรู้ด้านการสื่อสารทั้งในโลกกายภาพและโลกเสมือนกับศาสตร์อื่นๆ เพื่อเสริมสร้างสุขภาวะที่ดี เสริมพลังคนไทยและชุมชนให้เกิดความเข้มแข็ง และสร้างผลกระทบทั้งในแง่ของการสร้างความเปลี่ยนแปลงระดับบุคคล ชุมชน และสังคมอย่างยั่งยืน ตลอดจนสร้างองค์ความรู้ใหม่ให้กับวงวิชาการและการวิจัยด้านการสื่อสารเพื่อการเปลี่ยนแปลงและการสื่อสารแบบมีส่วนร่วม

ที่ปรึกษา: รองศาสตราจารย์ ดวงพร คำนูณวัฒน์

ประธาน: รองศาสตราจารย์ ดร.นันทิยา ดวงภุมเมศ

สมาชิก

1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธีรพงษ์ บุญรักษา
2. ดร.สิรินทร พิบูลภานุวัธน์
3. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุนิดา ศิวปฐมชัย
4. ดร.สุภาพร คชารัตน์
5. อาจารย์กฤตยา อกนิษฐ์
6. รองศาสตราจารย์ ดร.วัชรพล วิบูลยศริน

สุนทรียศาสตร์ และสังคมวิทยาวัฒนธรรม : ประเด็นศึกษาด้านภาพยนตร์ สื่อ วรรณกรรมแปล และวัฒนธรรมข้ามพรมแดน
Aesthetics and Cultural Sociology: With the Focus on Film, Media, Translated Literature and Cross-border Cultures

ประธาน: ดร.วิกานดา พรหมขุนทอง

สมาชิก

1. ดร.กรญาณ์ เตชะวงค์เสถียร
2. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณรงค์ อาจสมิติ

เว็บไซต์: https://www.rilcaaestheticsandculture.org

ภาษาและวัฒนธรรมกลุ่มชาติพันธุ์เอเชีย
Languages and Cultures of Ethnic Groups of Asia (RILCA-RICE)

กลุ่มวิจัยภาและวัฒนธรรมกลุ่มชาติพันธุ์ ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2550 โดยยึดมั่นในพันธกิจการสร้างความเป็นเลิศทางวิชาการ เพื่อสร้างประโยชน์สุขให้แก่กลุ่มชาติพันธุ์ด้วยการวิจัย การจัดการเรียนการสอน และการบริการสังคมอย่างมีส่วนร่วมที่แท้จริงกับชุมชนชาติพันธุ์ต่าง ๆ ทั่วประเทศ งานวิจัยด้านชาติพันธุ์นับเป็นความเชี่ยวชาญอันแท้จริงของสถาบันฯ ตั้งแต่อดีตและยังสืบต่อไปในอนาคต กลุ่มวิจัยนี้ได้รวบนักวิจัยที่มีความสามารถเป็นเลิศ มีความชำนาญในสาขาวิชาต่าง ๆ ได้แก่ ภาษาศาสตร์ สังคมวิทยา มานุษยวิทยา นิเทศศาสตร์ จิตวิทยา วัฒนธรรมศึกษา สมาชิกกลุ่มวิจัยฯ พร้อมจะอุทิศตนทำงานในลักษณะบูรณาการงานร่วมกัน ในอีก 5 ปี ข้างหน้า กลุ่มวิจัยฯ จะมุ่งเน้นการทำวิจัยพื้นฐานและงานวิจัยเชิงประยุกต์เพื่อสร้างนวัตกรรม โดยยึดมั่นปรัชญาที่ว่า "ความสำเร็จที่แท้จริง อยู่ที่การนำความรู้ไปประยุกต์ใช้เพื่อประโยชน์ของสังคม"

ที่ปรึกษา: ศาสตราจารย์ ดร.สมทรง บุรุษพัฒน์ และ รองศาสตราจารย์ ดร.สุจริตลักษณ์ ดีผดุง

ประธาน: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชิตชยางค์ ยมาภัย

สมาชิก

1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ขนบพร วงศ์กาฬสินธุ์
2. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศิริจิต สุนันต๊ะ
3. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณรงค์ อาจสมิติ
4. ดร.พธู คูศรีพิทักษ์
5. นายวีระพงศ์ มีสถาน
6. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปัทมา พัฒน์พงษ์ (เลขานุการ)
   

ประเด็นข้ามชาติและพลวัต(พหุ)วัฒนธรรมในอาเซียน, อินเดีย และเอเชียแปซิฟิก
Transnational Issues and (Multi) Cultural Dynamics: ASEAN, India and the Asia Pacific (TIMDA)

"กลุ่มประเด็นข้ามชาติและพลวัตทาง(พหุ)วัฒนธรรมในอาเซียน, อินเดียและเอเชียแปซิฟิก" เป็นกลุ่มวิจัยที่พัฒนามาจากกลุ่มวิจัยที่ทำงานภายใต้เครือข่ายมหาวิทยาลัยไทยคลัสเตอร์อาเซียน ซึ่งมีการทำงานร่วมกับคณะสถาบันในมหาวิทยาลัยมหิดล คือ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ สถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา และเครือข่ายภายนอกภายใต้มหาวิทยาลัยวิจัยไทย และคณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร กลุ่มมีการทำงานต่อเนื่องก่อนการตั้งกลุ่มวิจัยนี้ โดยเป้าหมายในการทำงานวิจัยพื้นฐานและงานวิจัยเชิงประยุกต์เพื่อสร้างนวัตกรรม และสร้างเครือข่ายการวิจัยทั้งในประเทศและต่างประเทศ

ที่ปรึกษา: ศาสตราจารย์ ดร.นฤมล นิทราทร และ รองศาสตราจารย์ ดร.ขวัญจิต ศศิวงศาโรจน์

ประธานกลุ่ม: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.มรกต ไมยเออร์

สมาชิก

1. รองศาสตราจารย์ ดร.โสภนา ศรีจำปา
2. นายสิทธิพร เนตรนิยม
3. อาจารย์วิมลสิริ เหมทานนท์
4. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ วราภรณ์ มนไตรเวศย์ (ม.ศิลปากร)
5. นางสาวมิรันดา ภูบาล
6. นายอภิรัฐ คำวัง
7. นางสาวพิมพ์พรรณ ทองเปลว (เลขานุการ)

จีน - ไทยศึกษา
Chinese - Thai Studies (CTS)

จีนเป็นประเทศมหาอำนาจที่มีอิทธิพลต่อเศรษฐกิจและความมั่นคงของโลกในยุคปัจจุบัน อีกทั้งยังมีความสัมพันธ์ทางการทูตกับไทยมาอย่างยาวนานเป็นเวลากว่า 44 ปี สำหรับสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย ได้เปิดให้บริการวิชาการจัดการเรียนการสอนให้กับนักศึกษาจีนมาเป็นเวลากว่า 5 ปี และประสบความสำเร็จได้รับการยอมรับจากนักศึกษาจีนเป็นอย่างยิ่ง ทางกลุ่มวิจัยจึงได้ก่อตั้งกลุ่มจีน-ไทยศึกษาขึ้นมา โดยมุ่งเน้นการศึกษาวิจัยในลักษณะสหวิทยาการ ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นเชื่อมโยงระหว่างประเทศจีนและประเทศไทย ไม่วาจะเป็นเรื่องภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ การเมือง การปกครอง เศรษฐกิจหรือสภาพสังคมต่างๆ การอพยพย้ายถิ่น ที่เกี่ยวกับชาวจีนในไทยและภูมิภาคเอเชีย หรือชาวไทยในจีนตอนใต้ เพื่อมุ่งหวังให้เกิดองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาเรื่องจีน-ไทย ก่อให้เกิดความรู้ที่เอื้อประโยชน์ต่อการพัฒนาศักยภาพของนักวิจัยในกลุ่ม ตลอดจนขยายผลไปสู่การพัฒนาศักยภาพในการจัดบริการวิชาการและต่อยอดงานวิจัยของสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย อีกทั้งยังเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และขยายเครือข่ายไปยังนักวิชาการผู้สนใจศึกษาเรื่องจีน-ไทยศึกษาในบริบทต่างๆจากทุกภูมิภาคของโลก

ประธาน: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศิริเพ็ญ อึ้งสิทธิพูนพร

สมาชิก

1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เรณู เหมือนจันทร์เชย
2. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วีรานันท์ ดำรงสกุล
3. ดร.สุภาพร คชารัตน์
4. อาจารย์จุฬาลักษณ์ ปลื้มปัญญา
   

นิเวศวิทยาวัฒนธรรม
Community Based Cultural Ecology

กลุ่มวิจัยบูรณาการข้ามศาสตร์ทั้งเครือข่ายนักวิจัยภายในมหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยอื่นๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ การพัฒนาโจทย์วิจัยบนฐานการพัฒนาชุมชนและนิเวศน์วัฒนธรรม อันจะทำไปสู่การสร้างนวัตกรรมทางสังคมในรูปแบบต่างๆ เพื่อการพัฒนาคน - ชุมชนอย่างยั่งยืน ทั้งในมิติสังคมวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์และวัฒนธรรม (Creative and Cultural Economy) งานสร้างสรรค์ ศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย งานสาธารณศิลป์ เป็นต้น ตลอดจนดำเนินการสื่อสาร ขับเคลื่อนกลุ่มวิจัยไปสู่การสร้างความรู้ของแนวคิดและวิธีวิทยาในการพัฒนาชุมชนและนิเวศน์วัฒนธรรมในวงกว้างอย่างต่อเนื่อง

สมาชิก:

1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นันธิดา จันทรางศุ
2. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุมิตรา สุรรัตน์เดชา
3. อาจารย์ ดร.สกาวรุ้ง สายบุญมี