หนังสือไทยยวนบ้านท่าเสา : เอกสารเก่าและภาษา
![](https://emfunfdpo2b.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/08/AncientManuscript-Yuttaporn.NS-01.jpg?strip=all&lossy=1&resize=712%2C1000&ssl=1)
หนังสือ “ไทยยวนบ้านท่าเสา : เอกสารเก่าและภาษา” เป็นผลผลิตจากโครงการอนุรักษ์เอกสารโบราณของ ชาวไทยยวนในเขตภาคกลาง ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนจากเงินรายได้สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ประจำปี 2564 โดยมีอาจารย์ ดร.ยุทธพร นาคสุข เป็นผู้รับผิดชอบโครงการ นอกจากนี้ยังมีภาคีเครือข่ายอีก 2 หน่วยงานมาร่วมด้วย คือ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร และศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) ดังมีรายชื่อผู้เข้าร่วม โครงการดังต่อไปนี้
คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
อาจารย์ ดร.ศิริสาร เหมือนโพธิ์ทอง
อาจารย์ ดร.จตุพร โคตรกนก
อาจารย์ ดร.อุเทน วงศ์สถิตย์
อาจารย์อาภาโสม ฉายแสงจันทร์
อาจารย์พอพล สุกใส
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
อาจารย์ดอกรัก พยัคศรี
นอกจากนี้ยังได้รับความกรุณาจากผู้ที่เชี่ยวชาญด้านต่าง ๆ มาร่วมเขียนเนื้อหาในเล่ม ได้แก่ พระมหากวีศักดิ์ ญาณกวิ (วาปีกุลเศรษฐ์) เปรียญธรรม 9 ประโยค วัดสามพระยา กรุงเทพมหานคร, พระครูสังฆรักษ์พนัส ทิพฺพเมธี วัดน้ำลัด อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน, นายอนุรักษ์ ก้านจันทร์ สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล, ครูยศพล ไชยโกษี โรงเรียนวัดอินทาราม เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร, นายศักดิ์นรินทร์ พิมพ์วันคำ นักศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาศาสตร์ สถาบันวิจัย ภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย และนางสาวกตัญญุตา มณีพงศ์ นักศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาจารึกภาษาไทยและภาษา ตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
![](https://emfunfdpo2b.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/08/AncientManuscript-Yuttaporn.NS-03.png?strip=all&lossy=1&resize=1000%2C668&ssl=1)
พื้นที่ในการดำเนินโครงการคือ บ้านท่าเสา ตำบลห้วยม่วง อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม เมื่อเสร็จสิ้นโครงการจึงได้ พิมพ์หนังสือที่แสดงให้เห็นถึงภาพรวมของการดำเนินงานในพื้นที่ดังกล่าว หนังสือประกอบไปด้วยเนื้อหา 5 บท ชื่อแต่ละบทมีเสียง สัมผัสคล้องจองกัน ได้แก่ ประวัติชุมชน ภาษาของคนบ้านท่าเสา ผ้าห่อคัมภีร์และทะเบียนเอกสารเก่า เกร็ดเรื่องราวท้ายใบลาน และ พระนิพพานสูตรเครื่องหมายกตัญญู ดังมีรายละเอียดดังนี้
บทที่ 1 ประวัติชุมชน
บทนี้มีอาจารย์ ดร.ยุทธพร นาคสุข เป็นผู้เขียน เนื้อหากล่าวถึงประวัติหมู่บ้าน พิธีกรรม และประเพณีของชาวไทยยวน บ้านท่าเสา โดยสังเขป
บทที่ 2 ภาษาของคนบ้านท่าเสา
บทนี้มีผู้เขียน 2 คน คือ นายศักดิ์นรินทร์ พิมพ์วันคำ และอาจารย์ ดร.ยุทธพร นาคสุข เนื้อหากล่าวถึงภาษาของคนบ้านท่าเสา คือ ภาษาไทยยวน ซึ่งปัจจุบันกำลังถูกแทรกแซงจากภาษาอื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องเสียงวรรณยุกต์และคำศัพท์ เนื้อหาในบทนี้จึงเป็นหลักฐานที่ช่วยสนับสนุน ปรากฏการณ์ดังกล่าวได้เป็นอย่างดี
บทที่ 3 ผ้าห่อคัมภีร์และทะเบียนเอกสารเก่า
บทนี้มีผู้เขียน 2 คน คือ นายอนุรักษ์ ก้านจันทร์ และอาจารย์ ดร.ศิริสาร เหมือนโพธิ์ทอง ในบทนี้นายอนุรักษ์เขียนเกี่ยวกับรายละเอียดของผ้าห่อคัมภีร์ที่พบที่วัดท่าเสาว่า ประกอบไปด้วยผ้า ชนิดใดบ้างและข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับผู้สร้างงานศิลป์ประเภทนี้ ส่วนอาจารย์ ดร.ศิริสารได้เขียนเกี่ยวกับ ลักษณะของเอกสารโบราณที่พบที่วัดท่าเสาว่ามีลักษณะทางกายภาพอย่างไร พร้อมทั้งแสดงรายการ ทะเบียนเอกสารโบราณทั้งหมดที่ได้รับการทำสำเนาดิจิทัลแล้ว
บทที่ 4 เกร็ดเรื่องราวท้ายใบลาน
บทนี้มีผู้เขียน 4 คน คือ อาจารย์ ดร.ยุทธพร นาคสุข, อาจารย์ ดร.ศิริสาร เหมือนโพธิ์ทอง, อาจารย์พอพล สุกใส และนางสาวกตัญญุตา มณีพงศ์ ในบทนี้นางสาวกตัญญุตา มณีพงศ์ เป็นผู้ปริวรรต ข้อความท้ายใบลานทั้งหมดของวัดท่าเสา โดยมีอาจารย์ ดร.ศิริสารและอาจารย์พอพลเป็นผู้ตรวจทาน รอบที่สอง จากนั้นอาจารย์ ดร.ยุทธพรจึงตรวจทานในรอบสุดท้าย พร้อมทั้งสรุปให้เห็นภาพรวมของ เนื้อหาทั้งหมดที่ปรากฏในข้อความท้ายใบลานของวัดท่าเสา เนื้อหาที่ปรากฏได้ให้รายละเอียดเกี่ยวกับ เกร็ดประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตของคนบ้านท่าเสาในอดีตได้อย่างน่าสนใจ
บทที่ 5 พระนิพพานสูตรเครื่องหมายกตัญญู
บทนี้มีผู้เขียน 3 คน คือ พระมหากวีศักดิ์ ญาณกวิ (วาปีกุลเศรษฐ์), พระครูสังฆรักษ์พนัส ทิพฺพเมธี และครูยศพล ไชยโกษี พระมหากวีศักดิ์เขียนเรื่องข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับวรรณกรรมเรื่อง พระนิพพานสูตรและปริวรรตคัมภีร์เรื่องพระนิพพานสูตร ฉบับอักษรขอมไทย พระครูสังฆรักษ์พนัส ปริวรรตคัมภีร์ใบลานเรื่องพระนิพพานสูตร ฉบับอักษรธรรมล้านนา และครูยศพลปริวรรตคัมภีร์
![](https://emfunfdpo2b.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/08/AncientManuscript-Yuttaporn.NS-02.jpg?strip=all&lossy=1&resize=1000%2C667&ssl=1)
ใบลานเรื่องพระนิพพานสูตร ฉบับอักษรธรรมลาว เหตุที่คัดเลือกเรื่องพระนิพพานสูตรมานำเสนอในหนังสือเล่มนี้เพราะเป็นวรรณกรรมที่ พบมากที่สุดในบรรดาคัมภีร์ต่าง ๆ ของวัดท่าเสา ชาวบ้านเชื่อว่า หากถวายคัมภีร์พระนิพพานสูตรไว้ในพระพุทธศาสนาแล้วอุทิศส่วนกุศล ให้แก่ผู้ล่วงลับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบิดามารดา ผู้ที่ล่วงลับไปนั้นก็จะพ้นจากทุกขเวทนาได้ แล้วก็จะไปเสวยสมบัติในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ชาวบ้าน จึงนิยมถวายคัมภีร์เรื่องนี้มากกว่าคัมภีร์อื่น ๆ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงคุณธรรมด้านความกตัญญูกตเวทีของคนบ้านท่าเสาได้อย่างชัดเจน หนังสือเล่มนี้ได้จัดพิมพ์เป็นที่เรียบร้อยแล้วและจะมีการเปิดตัวหนังสือในงานจัตุรัสวัฒนธรรม (MU Cultural Quarter’s) ในเดือนกุมภาพันธ์ 2566